آموزش صفر تا صد کندل دوجی

کندل دوجی یکی از پرکاربردترین و معروف ترین کندل استیک ها است. این شمع جزو الگوهای خنثی کندل استیک است و کاربرد زیادی در تحلیل تکنیکال دارد. شکل ظاهری کندل دوجی شبیه یک به علاوه یا همان علامت مثبت است. دلیل این شکل ظاهری این است که، قیمت باز و بسته شدن این کندل تقریبا باهم برابر و یا خیلی نزدیک به هم است.

قرار است در این مقاله کندل دوجی را به طور کامل از صفر تا صد برای شما بیان کنیم. همچنین قرار است مهم ترین نکات کاربردی آن را آموزش دهیم. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

تاریخچه کندل دوجی

کندل دوجی توسط ژاپنی ها نام گذاری شده است.نام دوجی از زبان ژاپنی که به معنی خطا یا اشتباه است گرفته شده است. چون در این مدل از شمع ها قیمت باز و بسته شدن کندل تقریبا یکسان و برابر است، به اسم دوجی نامگذاری شده است. دوجی به موضوع یکسان بودن و شبیه بودن قیمت باز و بسته شدن کندل اشاره دارد.

کندل دوجی چیست؟

هرگاه قیمت باز و بسته شدن یک کندل خیلی به هم نزدیک و یا برابر باشد، کندل دوجی ایجاد میشود. در اکثر مواقع دوجی دارای سایه بالا و پایین می باشد. این الگوهای شمعی نشان دهنده بی تصمیمی و بلاتکلیفی در بازار می باشند.

کندل های دوجی بر اساس قیمت باز و بسته شدن و همچنین شکل و ظاهر سایه کندل ها، به چند نوع به شرح زیر تقسیم میشوند:

۱- دوجی سایه بلند

۲- دوجی خنثی

۳- دوجی سنجاقک

۴- دوجی سنگ قبر

۵- دوجی ۴ قیمت

کندل دوجی سایه بلند چیست؟

در دوجی سایه بلندکه نام دیگر آن دوجی پایه بلند است، سایه‌های بالا و پایین بسیار بلند است و قیمت باز و بسته شدن بسیار نزدیک به یکدیگر است. سایه های بلند این شمع مشخص می کند که خریداران و فروشندگان هر دو به میزان تقریبا برابر تلاش برای افزایش و کاهش قیمت کرده‌اند. این الگو همچنین نشان می‌دهد فشار عرضه و تقاضا نزدیک به هم و تقریبا مساوی است و امکان برگشت روند هم وجود دارد، اما در نهایت هیچ یک بر دیگری پیروز نشدند و بازار همچنان در حال رنج و بی تصمیمی باقی مانده است. این الگو یک هشدار بی‌تصمیمی پس از یک روند اصلی قدرتمند است. این الگو هم در سقف و هم در کف دیده می‌شود. وجود و تشکیل یک یا چند کندل دوجی پایه بلند نشانه ای بر شکست روند فعلی و احتمال تشکیل روند جدید دارد.

فلسفه و دلیل تشکیل دوجی پایه بلند به این صورت است که برای مثال اگر قبلا در روند صعودی قرار داشتید و قدرت دست خریداران بود و همین قدرت خرید قیمت ها را بالا میبرد. اکنون با دیدن دوجی پایه بلند فشار عرضه و تقاضا یا همان قدرت خریداران و فروشندگان تقریبا برابر شده است. به همین علت قیمت در کندل دوجی سایه بلند پس از باز شدن به سمت بالا حرکت می‌کند، اما قدرت فشار فروش و فروشندگان اجازه بسته شدن در همان قیمت را نمی‌دهد. در نتیجه ریزش قیمت تا قیمت باز شدن بازار ادامه خواهد داشت و در نهایت در انتهای بازار در همان قیمت آغازین و باز شدن کندل، بسته می‌شود.  

اگر قیمت پایانی کندل دقیقا در وسط کندل باشد، آن را یک الگوی ادامه‌دهنده در نظر میگیریم. وقتی که این مدل شمع دوجی را روی نمودار مشاهده کردین، اگر قیمت پایانی کندل بالاتر از نقطه میانی کندل باشد، سیگنال صعودی و خرید صادر میشود. اگر هم قیمت پایانی کندل پایین‌تر از نقطه میانی کندل باشد، سیگنال نزولی و فروش صادر می‌شود. در واقع پس از اینکه الگوی دوجی سایه بلند تشکیل شد، چون این الگو به تنهایی نشان دهنده بی تصمیمی در بازار است، صبر میکنیم بر اساس کندل بعد، برای ورود به معامله یا خروج از معامله تصمیم بگیریم. اگر قیمت بسته شدن کندل بعد از دوجی پایه بلند بالاتر از دوجی سایه بلند بود، سیگنال خرید صادر می شود. اگر کندل بعد از دوجی سایه بلند زیر کندل دوجی پایه بلند بسته شد، سیگنال فروش را دریافت میکنیم. در واقع ساختار شمع‌های بعد از الگو سایه بلند، حرکت بعدی قیمت را پیش‌بینی میکند. دوجی پایه بلند در روندهای صعودی بهتر عمل می‌کند، به این دلیل که احتمال برگشت روند بیشتر خواهد بود.

کندل دوجی خنثی چیست؟

دوجی خنثی ساده ترین و معروف ترین نوع از کندل دوجی است. در این شمع قیمت باز و بسته شدن کندل تقریبا برابر هم و یا خیلی نزدیک به هم هستند و سایه بالا و پایین آن تقریبا هم اندازه است. دوجی خنثی زمانی تشکیل می شود که قدرت خریداران وفروشندگان تقریبا یکسان باشد. همانطور که از اسم این الگو مشخص است، یک کندل خنثی است که هیچ گونه سیگنال خرید و فروش را صادر نمی کند. اما می توان از ترکیب این شمع کنار کندل استیک های دیگر استفاده کرد. برای مثال اگر بعد از کندل نزولی قوی دوجی خنثی تشکلیل شود، سیگنال فروش و یا sell را صادر می کند. همچنین اگر دوجی خنثی پس از یک شمع صعودی قوی دیده شود، سیگنال خرید و ورود به معامله صادر می شود.

اگر یک کندل نزولی در سایه پایینی این مدل دوجی ایجاد شود و سقف آن از سقف دوجی پایین تر باشد، سیگنال نزولی و فروش صادر می شود. اگر هم معکوس این موضوع اتفاق افتاد، یعنی یک شمع صعودی بالای سایه بالایی دوجی خنثی تشکیل شد. به طوری که کف آن از کف الگوی دوجی خنثی بالاتر باشد، یک سیگنال صعودی و ورود به معامله خرید صادر خواهد شد.

کندل دوجی سنجاقک چیست؟

در دوجی سنجاقک سایه بالا اصلا وجود ندارد یا بسیار کوتاه است. ولی سایه پایین بلندی دارد. کندل دوجی سنجاقک نشان دهنده آن است که قیمت باز و بسته شدن و همچنین بالاترین قیمت کندل تقریبا برابر و در یک نقطه است. به همین علت کندل شبیه حرف T انگلیسی یا یک سنجاقک می باشد. دوجی سنجاقک یک الگوی شمعی است که می‌تواند یک سیگنال برگشت روند به سمت نزول یا صعود باشد. سایه بلند پایین نشان می‌دهد که فروش زیادی در این کندل رخ داده است. اما چون قیمت پایانی کندل نزدیک به قیمت باز شدن شمع است، نشان دهنده این است که خریداران قدرت فروشنده ها را به خود جذب کرده‌اند و خریداران قیمت را به سمت بالا کشیدند و رشد دادند.

اگر در طی روند نزولی، دوجی سنجاقک تشکیل شود، به احتمال زیاد نشانگر افزایش قیمت و صعود بازار در آینده است.اگر هم در طی روند صعودی باشیم و این الگو را ببینیم، نشان دهنده این است که فروشنده در بازار زیاد شده است و به احتمال زیاد بازار دچار کاهش قیمت و نزول روند خواهد شد. همچنین اگر کندل دوجی سنجاقک را در نزدیکی‌ سطح مقاومت مشاهده کردین، بهتر است از معامله خرید خارج شوید. زیرا احتمال نزولی شدن روند وجود دارد. اگر هم شمع دوجی سنجاقک در انتهای یک روند نزولی دیده شود، نشان‌دهنده سیگنال خرید است. دوجی سنجاقک هشدار دهنده آن است، که روند موجود فعلی ممکن است تغییر جهت دهد یا ممکن است که فقط میزان قدرت روند کاهش یابد.

در الگو دوجی سنجاقک، سایه پایین و بلند سنجاقک نشان می‌دهد که فروشندگان باعث کنترل مدت زمانی از معاملات بودند. اگر قرار باشد این کندل موجب تغییر روند از صعودی به نزولی باشد، باید کندل بعدی الگوی سنجاقک، طوری تشکیل شود که برگشت روند را تایید کند. در واقع کندل بعدی باید افت کرده و زیر کندل دوجی سنجاقک بسته شود. اما اگر در کندل بعدی ،شمعی ایجاد شود که صعودی باشد و تایید کننده رشد قیمت باشد، سیگنال تغییر روند از صعودی به نزولی شدن نامعتبر می شود و بازار به رشد خود ادامه می‌دهد.

در زمانی که روند نزولی است و کاهش قیمت رخ می دهد، مشاهده دوجی سنجاقک نشان می‌دهد که فروشندگان در اوایل تشکیل کندل پرقدرت بودند. اما تا پایان معاملات خریداران قیمت را در دست گرفتند. در نتیجه مشاهده دوجی سنجاقک در روند نزولی، نشان‌دهنده افزایش فشار خرید است و می‌تواند باعث افزایش قیمت و صعودی شدن روند شود. اگر در چنین شرایطی قیمت بسته شدن کندل بعدی، بالای قیمت بسته شدن الگوی دوجی سنجاقک باشد، سیگنال صعودی و افزایش قیمت مورد تایید و معتبر است.

حد ضرر در این مدل الگو دوجی به این صورت است که، اگر وارد معامله خرید شدید، حد ضرر معامله را زیر سایه پایین کندل سنجاقک در نظر بگیرید. اگر هم روند نزولی تایید شد و قصد فروش و خروج از معامله را داشتید، حد ضرر معامله باید بالاتر از کندل دوجی سنجاقک باشد. 

تشکیل الگو سنجاقک همزمان با حجم سنگین، تایید شکست روند و ایجاد روند جدید را به خصوص در بازار نزولی افزایش می‌دهد. در بورس ایران معمولا حدود سه روز زمان می‌برد تا کندل تاییدیه پس از شمع دوجی سنجاقک ایجاد شود و در نتیجه آن روند تغییر پیدا کند.

کندل دوجی سنگ قبر چیست؟

در دوجی سنگ قبر قیمت‌ باز، بسته شدن و کمترین قیمت کندل برابر و یکسان می‌شود. به همین علت سایه بالا کندل دوجی سنگ قبر بلند است و سایه پایین ندارد. به همین دلیل دوجی سنگ قبر معکوس دوجی سنجاقک است. شکل ظاهری این الگو شبیه حرف T انگلیسی معکوس شده یا یک سنگ قبر است. دوجی سنگ قبر نشان می‌دهد که خریداران برای مدتی بر فروشندگان غلبه کردند و قیمت ها را بالا برده‌اند و روند را صعودی کردند. ولی در نهایت نتوانسته‌اند روند صعودی را حفظ کنند و فروشندگان باعث شدند قیمت ها پایین بیاید.

خیلی مهم است برای سیگنال گیری از کندل دوجی سنگ قبر، این کندل در روند صعودی دیده شود یا در روند نزولی. اگر این شمع در روند نزولی و در نزدیکی مناطق حمایتی دیده شود و شکل بگیرد، انتظار تغییر روند را از نزولی به صعودی خواهیم داشت. اگر هم این الگو در یک روند صعودی تشکیل شود و دیده شود، به‌ویژه اگر در نزدیکی ناحیه مقاومتی تشکیل شده باشد به احتمال زیاد نشان‌دهنده تغییر روند از صعودی به نزولی خواهد بود. دوجی سنگ قبر در هر دو روند صعودی و نزولی ایجاد میشود. اما در روند صعودی اثرگذارتر است و باعث تغییر روند میشود. در کندل دوجی سنگ قبر باید یک سایه بالایی وجود داشته باشد. در غیر این صورت این الگو به عنوان یک کندل چکش معکوس و یا ستاره ثاقب یا یک دوجی با بدنه بسیار کوچک که در سقف ها ایجاد میشود، طبقه‌بندی میشود.

دلیل ایجاد و تشکیل دوجی سنگ قبر این است که قیمت کندل به سمت بالا حرکت میکند، اما نمی تواند خود را حفظ کند و دوباره به سمت قیمت باز شدن ریزش پیدا میکند. در واقع فروشندگان تلاش می‌کنند تا در زمان تشکیل کندل،زقیمت ها به سمت بالا حرکت کند. به این دلیل که بتوانند در قیمت های بالاتری فروشنده باشند. اما خریداران نزدیک قیمت پایانی خرید می‌کنند و همین موضوع موجب پایین آمدن قیمت کندل می شود. به همین علت سایه بلند بالا، در کندل ایجاد میشود که نشانه شکست حرکت صعودی است.

شمع دوجی سنگ قبر را می‌توان در انتهای روند نزولی یافت. اما معمولا در انتهای روند صعودی بیشتر تشکیل می‌شود. الگو دوجی سنگ قبر یکی از کندل های محبوب بین معامله گران و تحلیلگران است. این مدل شمع به طور کامل مورد اعتماد نیست و به تنهایی مبنای خرید و فروش قرار نمیگیرد و باید طبق کندل های بعدی آن و همچنین دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال نقطه ورود و خروج مناسب را تعیین کرد.

اصولا معامله‌گران پس از مشاهده الگو دوجی سنگ قبر از معامله های خرید خارج می‌شوند و اقدام به فروش میکنند. یکی از روش ها برای اطمینان از اینکه از معامله خرید خارج شویم یا خارج نشویم، این است که به حجم معاملات و همچنین حجم کندل های روزهای قبل نیز توجه کنید و بر اساس نوع و میزان حجم های ورودی و یا خروجی، تصمیم به خروج از معامله و یا ماندن در معامله را بگیرید.

در این الگو کندل استیک اکثر مواقع شکست رو به پایین بیشتر از شکست رو به بالا است. چون در این کندل ها قیمت پایانی، در پایین شمع قرار دارد. بعد از تشکیل این الگو بهتر است بگذاریم تا کندل تاییدیه، بعد از دوجی سنگ قبر تشکیل شود. تا با اطمینان بالاتری بتوانیم تحلیل کنیم روند به کدام سمت می‌رود و طبق آن ها برای معامله خود تصمیم بگیرید. یکی از مهم‌ترین تاییدیه‌ها برای دوجی سنگ قبر این است که در کندل استیک بعد از آن، قیمت باز شدن آن شمع پایین‌تر از دوجی سنگ قبر باشد.

یکی دیگر از کاربردهای دوجی سنگ قبر جهت تعیین و ایجاد حدضرر و حدسود در روند نزولی است. اما این مدل ایجاد حدسود و حدضرر نسبت به سایر روش های ایجاد حدضرر، ارزش کمتری دارد. مگر اینکه این روش را در کنار دیگر روش های ایجاد حدضرر یا همان استاپ لاس استفاده کنیم، به گونه ای که قابل اعتمادتر باشد.

کندل دوجی ۴ قیمت (The 4 Price Doji) چیست؟

در دوجی ۴ قیمت، هر چهار قیمت باز شدن، بسته شدن، بالاترین و پایین ترین کندل در یک نقطه و یک قیمت برابر قرار دارند. به همین علت این الگو شبیه علامت منفی در ریاضی است. تشکیل این الگو نشان می‌دهد که قیمت در آن بازه زمانی حرکت خاصی انجام نداده است. به همین دلیل می توان این کندل را نادیده گرفت. کندل استیک دوجی ۴ قیمت یکی از دوجی‌های کمیاب و خاص است. این شمع معمولا در بازه‌های زمانی کوتاه مدت و تایم فریم ها و زمان هایی که حجم معاملات پایین است، تشکیل می‌شود.

نکات مهم و طلایی کندل دوجی چیست؟

۱- کندل های دوجی را نباید به تنهایی به عنوان سیگنال ورود و یا خروج از معامله در نظر گرفت. اما مشاهده دوجی ها در اواسط و یا اواخر روندهای قوی، نشانه و هشداری برای ضعیف شدن و یا معکوس شدن روند می باشد.

۲- برای شناسایی کندل دوجی، صبر کنید الگو به‌طور کامل تشکیل شود و سپس آن را بررسی کنید و با توجه به نوع و ظاهر کندل استیک های قبل و بعد آن، برای ادامه روند معامله تصمیم بگیرید.

۳- دوجی نشان‌دهنده بی‌تصمیمی و عدم قطعیت بین خریداران و فروشند‌گان است. به همین علت این الگوها نشان دهنده سردرگمی خریداران و فروشندگان است.

۴- هرگاه در اواخر روند نزولی کندل های دوجی مشاهده شود، هشداری بر پایان روند نزولی خواهد بود. همچنین اگر کندل دوجی در انتهای روند صعودی دیده شود، هشداری بر پایان روند صعودی خواهد بود.

 ۵- اگر در اواسط و یا اواخر روند صعودی هستید و معامله باز خرید دارید و در سود هستید، با دیدن الگو دوجی، توصیه ما این است که از معامله خارج شوید. اگر هم در روند نزولی کندل دوجی را مشاهده کردین، توصیه میکنیم وارد معامله خرید نشوید. بلکه صبر کنید تا سیگنال ها و نشانه های دیگری برای خرید و ورود به معامله خرید مشاهده کنید.

۶- در اکثر مواقع کندل های غیر دوجی که بعد از الگو دوجی تشکیل میشوند، جهت ادامه روند را تعیین و مشخص میکنند. 

۷- در الگوی دوجی اندازه و طول سایه ها خیلی مهم است.

۸- شمع دوجی یک الگوی خنثی است که اطلاعات کمی را به ما میدهد. همچنین این الگو وقتی اهمیت پیدا میکند که در طی یک روند فقط با یک کندل دوجی روبه رو شوید و با دسته و تعدادی از الگوهای دوجی رو به رو نشوید. چون وقتی که با دسته ای از این الگوها در یک بازه زمانی مواجه میشویم، در واقع با یک روند رنج و نوسانی روبه رو میشوید.همانطور که میدانید روند های رنج و نوسانی برای معامله گران جذاب نمی باشد. بنابراین دوجی یک کندل قابل اعتماد برای تعیین بازگشت قیمت نیست. ما باید این مدل از شمع ها را در کنار دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده کنیم، تا بتوانیم به بهترین نقطه و ناحیه برای ورود به معامله یا خروج از معامله دست پیدا کنیم.

روش معامله با کندل دوجی چیست؟

همانطور که در پاراگراف های قبل توضیح دادیم، به علت و ماهیت ایجاد کندل های دوجی بی تصمیمی و عدم قطعیت در بازار است. در نتیجه نمی توان از آن ها به تنهایی سیگنال خرید یا فروش گرفت. یکی از راه های معامله با دوجی، ترکیب آن ها با اندیکاتورهای معتبر است. در واقع هرگاه در طی یک روند، این الگوها به شما سیگنال خرید یا فروش دادند، شما یکی از اندیکاتور های معتبر مثل ایچیموکو یا RSI یا استوکاستیک و.. را بررسی می کنید. اگر اندیکاتور مورد نظر سیگنال خرید یا فروش شمع دوجی را تایید کرد، در جهت سیگنال صادر شده وارد معامله میشویم.

برای مثال سهمی مدت کوتاهی است که وارد روند صعودی شده است. ما در طی روند صعودی آغاز شده الگو دوجی خنثی را مشاهده میکینیم. برای اینکه بفهمیم تشکیل این الگو خنثی هشداری بر پایان روند صعودی است یا خیر، اندیکاتور RSI را روشن میکنیم. اگر اندیکاتور RSI قبل از ناحیه اشباع خرید RSI بود، میفهمیم که این کندل دوجی نشانگر پایان روند صعودی نبوده است و روند صعودی ادامه دار خواهد بود و ما از معامله فعلا خارج نمی شویم. به دلیل اینکه RSI وارد منطقه اشباع خرید نشده است.

اما اگر RSI بالای ناحیه اشباع خرید بود. یعنی احتمالا روند صعودی در آینده تضعیف خواهد شد. پس بهتر است ما از معامله خرید خارج شویم. همین کار را با دیگر اندیکاتورها همچون استوکاستیک و ایچیموکو میشود امتحان کرد و با ترکیب آنها با انواع کندل دوجی، سیگنال ورود و یا خروج دریافت کرد. این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که بهترین روش معامله با کندل دوجی این است که به کندل بعد از دوجی توجه کنید و ببینید کندل بعد از آن، بالای دوجی بسته می شود یا زیر آن بسته میشود. سپس با بررسی اندیکاتورهای دیگر مثل اندیکاتورهای نشان‌دهنده مومنتوم و قدرت روند مثل اندیکاتور حجم، RSI و… تصمیم نهایی برای خرید یا فروش را بگیرید. همچنین ترکیب الگو دوجی با مناطق حمایتی و مقاومتی مهم، سیگنال های خرید و فروش مناسبی را صادر می کند.

جمع بندی مطالب:

طبق مطالب بالا فهمیدیم که کندل دوجی (Doji Candlestick) یک مدل از انواع کندل‌استیک ها است. این مدل شمع ها در نمودار شمعی مشاهده و استفاده می شود.این الگو معمولا بدنه بسیار کوچک دارد و در خیلی از مواقع بدون بدنه است. در واقع قیمت باز و بسته شدن کندل کاملا روی هم افتاده است. اصولا کندل های دوجی سایه‌های بلندی دارند. این الگوها نشان‌دهنده بی تصمیمی و بلاتکلیفی در بازار است. میشود گفت در این الگو قدرت خریداران و فروشندگان تقریبا برابر است و هیچ کدام بر دیگری پیروز نیستند. به همین علت هم این شمع نشان دهنده سردرگمی و بی تصمیمی در بازار است. مهم‌ترین انواع کندل دوجی شامل: دوجی خنثی، دوجی سنگ قبر، دوجی سنجاقک و دوجی ۴ قیمت است.

درست است که دوجی اطلاعات مفیدی را به ما می دهد و هشدارهای خوبی برای ورود به معامله یا خروج از معامله میدهد. اما معامله کردن تنها با استفاده و بر اساس آن اصلا منطقی و قابل قبول نیست. به این دلیل که این الگوها، کندل های کاملی نیستند و حتما باید با ترکیب کردن آن ها با اندیکاتورهای دیگری مثل RSI، ایچیموکو، استوکاستیک و…میزان قدرت روند را در زمان شکل‌گیری کندل دوجی بررسی کرد و به واسطه آنها نقاط مناسب برای ورود به معامله یا خروج از معامله را پیدا کنیم. به این روش می‌توان معاملات قابل اعتماد و پرسودی را تجربه کرده و کسب درآمد کنید.

سوالات متداول در مورد کندل دوجی:

۱- کندل دوجی برای تحلیل در چه بازارهایی مناسب می باشد؟

می توان از دوجی ها در تحلیل تمامی بازارها از جمله بورس ایران، فارکس و ارزهای دیجیتال استفاده کرد.

۲- بهترین کندل های تاییدی که بعد از کندل دوجی می تواند شکل بگیرد چیست؟

کندل های مارابوزو جزو قدرتمندترین نوع کندل های تایید کننده است.

۳- کندل دوجی چه زمان تشکیل می شود؟

الگو دوجی زمانی تشکیل می شود که در یک بازه زمانی مشخص قیمت باز و بسته شدن کندل تقریبا برابر باشد. به همین دلیل هم این کندل ها نشان دهنده بی تصمیمی و سردرگمی هستند.

۴- کندل های دوجی چه زمانی دارای اعتبار بیشتری هستند؟

هرگاه دوجی به تنهایی و تکی در یک روند مشخص ظاهر شود، بیشتر دارای اعتبار است. اما زمانی که شما با گروه و دسته ای از دوجی ها در یک یک بازه زمانی خاص روبه رو هستید، خیلی اعتبار نخواهند داشت و در این شرایط فقط یک بازه زمانی رنج خنثی را ایجاد می کنند.

امیدواریم از مقاله آموزشی مورد پسند شما واقع شده باشد. سوالاتتان را در دیدگاه ها و نظرات وارد کنید تا در کمترین زمان ممکن پاسخ داده شود.